Czy zawsze stosować symbole zastępcze?

W poprzednim wpisie omówiłem wzory stosowania etykiet oraz symboli zastępczych w formularzach. Teraz chciałbym rozwinąć ten temat i odpowiedzieć na pytanie, czy symbole zastępcze należy stosować przy każdym polu w formularzu?

➡️ Symbole zastępcze w oczywistych polach

Projektanci przyjęli zasadę, że symbol zastępczy jest obowiązkowy i przy każdym polu należy go stosować. Skutkuje to niepotrzebną duplikacją treści. W formularzach często istnieją pola tak oczywiste, że nie potrzeba do nich dodatkowych objaśnień.


Lepiej jest zostawić puste pole, dzięki temu formularz na pierwszy rzut oka nie wygląda na przeciążony i wydaje się być łatwiejszy do wypełnienia. Natomiast gdy w każdym polu umieścisz symbol zastępczy, formularz przytłacza. A jak wiesz długie bloki tekstowe nie są mile widziane w copywritingu. Podobnie jest z formularzami, nie twórz ich jako długie, ciasne bloki. Puste pola dają większa przestrzeń, swobodę.

Tak więc, jeśli symbol zastępczy nie wnosi nic nowego, pomocnego – pozostaw puste pole na rzecz prostoty i przejrzystości. Do pól, które są oczywiste i nie potrzebują wyjaśnienia możesz zaliczyć:

  • Imię i nazwisko – właściwie co to więcej wyjaśniać? 😉
  • Adres email – tutaj często projektanci umieszczają jako symbol przykład emaila np. “Jan@kowalski.pl”. Należy zastanowić się nad sensownością, ponieważ dziś każdy wie jak wygląda adres email.

Jeśli masz dylemat między symbolami zastępczymi w Twoim formularzu, a pustymi polami, to zrób sobie mały test. Porównaj swój formularz bez symboli zastępczych oraz z polami. Zobaczysz, że ten bez symboli zastępczych, szybciej przyciągnie wzrok.

➡️ Co z tym adresem email?

Ogólnie adres email jest nieco kłopotliwym polem jeśli chodzi o stosowanie symbolu zastępczego.

  • dublowanie etykiety i symbolu jest bezcelowe
  • podawanie  przykładowego wyglądu maila też trochę mija się z celem. Każdy wie, jak wygląda adres email.


Placeholder (symbol zastępczy) w polu adresu email sprawdzi się, gdy możesz pokazać kontekst jego użycia. Przykładem mogą być takie sytuacje:

  • gdzie wysłać ebooka
  • gdzie wysłać bilety
  • adres do potwierdzenia rejestracji
  • na ten adres otrzymasz fakturę
  • adres na który otrzymasz próbkę demo
  • wyślij mi link dostępowy
  • nigdy nie wyślemy Ci spamu.


➡️ Kiedy warto stosować symbole zastępcze?

Oczywiście w polach, które mogą być ciężkie w zrozumieniu. Do takich pól w formularzu możesz zaliczyć:
– data ( symbolem wyjaśnij jaka jest kolejność daty)
– wszelkiego rodzaju numery ( nip, konto, win, przebieg)
– hasło ( wyjaśnij wymogi)
– pytania otwarte
– dane płatności ( kod CVV, nr karty)



Innym typem pól, w których symbole zastępcze mogą okazać się przydatne są pola wzywające do podjęcia akcji. Takim typem pola, które motywuje do podjęcia kolejnego kroku może być:

– Wyszukiwarka ( słowo “Szukaj” napisz na przycisku, natomiast w środku pola, jako symbol zastępczy podaj przykład “kurs photoshop”)

Pola zachęcające do szybkiej reakcji. Znajdziesz je często w serwisach społecznościowych.
Facebook – O czym myślisz?
Twitter – Co się dzieje?
Linkedin – Zacznij publikację?

– Symbole jako przykład wypełnienia formularza z pytaniem otwartym.
Jest to najczęstsza sytuacja, w których stosuje się symbole zastępcze. Wyjaśnienie jak prawidłowo wypełnić pole. Zastosuj jeśli pole można wypełnić w dowolny sposób, a etykieta posiada pytanie otwarte. Jako przykład podam Ci dodawanie ogłoszenia w serwisie OLX.

Tytuł ogłoszenia : “np. Iphon 11 lat gwarancji”
Serwis pokazuje jak może wyglądać tytuł. Powinien być krótki i treściwie opisywać przedmiot bez dodatkowych szczegółów.

Opis. “Wpisz te informacje, które byłby ważne podczas przeglądania takiego ogłoszenia.”
W tym miejscu serwis nie podaje wzoru schematu, lecz sugeruje, by zastanowić się co chciałbyś osobiście wiedzieć o tym przedmiocie, szukając go na OLX.

Symbol zastępczy jako instrukcja
Istnieją sytuacje, gdzie symbol zastępczy może być pomocą techniczną. Przykładem może być pole do wpisywania tagów oraz komunikat:

“Po każdym tagu naciśnij enter”.
“Każdy tag rozdziel przecinkiem”.

Symbol zastępczy jako popchnięcie do ukończenia konwersji.
Kreatywnie napisany symbol zastępczy w połączeniu z etykietą, może wspomóc Twoje działania marketingowe. Przypuśćmy, że na stronie posiadasz formularz zapisu do pobrania darmowego ebooka.

Standardowo pewnie wyglądałoby to tak:
Etykieta: “Podaj adres email” Symbol: “Wpisz email”.

Zamiast takiej oczywistej mikrokopii spróbuj zastosować coś na wzór:
Etykieta: “Gdzie wysłać ebooka?” Symbol: “Podaj swojego maila”.


A może zainteresują Cię…

Ebook przeprojektowani

Naucz się projektować interfejsy biorąc pod uwagę ich wygląd oraz użyteczność.

Ebook idealny landing page

Jak zwiększyć konwersję strony docelowej poprawiając ux/ui oraz webwriting.

Książka + ebook o formularzach

Łatwe, przyjemne, dostępne, konwertujące. Takie mogą być Twoje formularze.

Zestaw UX writing

Twórz mikrokopię, którą pokochają użytkownicy. Ebook, framework, kurs.

Ebook WCAG + UX

Praktyczna wiedza o dostępności i doskonaleniu wrażeń użytkownika.

Ebook o pisaniu

Opowiadaj. Pokaż problemy. Podaj rozwiązania. Zachęć do działania.

Rzuć też okiem na:

Menu